Aðferðir til að laga námsmat að nýjum tólum

Gervigreindartól bjóða upp á ný tækifæri í kennslu – en líka áskoranir. Verkefni sem áður spegluðu þekkingu og færni nemenda geta nú verið unnin að hluta eða öllu leyti með hjálp gervigreindar. Til að námsmat endurspegli raunverulegan skilning og virkni nemenda þarf að beita aðferðum sem bæði stuðla að heiðarleika og gera markvissa notkun tækninnar mögulega.

Áhrif gervigreindar á námsmat

Tól á borð við ChatGPT geta búið til texta, forrit og annað efni sem líkjast verkum nemenda. Þrátt fyrir að slík tól geti stutt við nám, vekja þau jafnframt áleitnar spurningar um eignarhald, akademískan heiðarleika og hvort afurðir nemenda endurspegli þá hæfni sem ætlunin er að meta. Þetta kallar á endurskoðun og nýja sýn á námsmat.

Leiðir til að aðlaga matsaðferðir að nýjum aðstæðum:

1. Leggðu áherslu á gagnrýna hugsun og frumleika
Veldu verkefni sem krefjast greiningar, samþættingar hugmynda og persónulegrar túlkunar. Verkefni sem byggja á eigin reynslu, sýn eða viðhorfum nemenda eru síður líkleg til að vera unnin með aðstoð gervigreindartóla.

2. Nýttu munnlegt mat og staðbundin verkefni
Munnlegar kynningar, samvinnuverkefni í kennslustundum og skrifleg verkefni unnin á staðnum (til dæmis í kennslutíma eða undir eftirliti) veita skýrari mynd af hæfni nemenda og draga úr líkum á óviðeigandi notkun tækni.

3. Innleiddu stigskipt mat
Með því að skipta verkefnum niður í nokkur skref – til dæmis uppkast, endurgjöf og lokaútfærslu – fá kennarar betri innsýn í vinnuferli nemenda. Slík nálgun eykur gagnsæi, styður við nám og gerir nemendum kleift að vaxa í gegnum ferlið.
 

Að móta menningu akademísks heiðarleika á tímum gervigreindar:

1. Fræðsla um ábyrgð og mörk
Nemendur þurfa skýra fræðslu og leiðsögn um hvað telst viðeigandi og óviðeigandi notkun gervigreindar í námi. Opnar umræður og gagnsæ viðmið og reglur stuðla að ábyrgri notkun og efla traust innan námsumhverfisins.

2. Skýr og aðgengileg viðmið
Það er mikilvægt að námskeiðslýsingar og matsviðmið tilgreini með skýrum hætti hvort, hvenær og með hvaða hætti heimilt sé að nýta gervigreind. Nemendur þurfa að vera meðvitaðir um þessar reglur og afleiðingar þess að brjóta þær, til að tryggja jafnræði og gagnsæi í námsmati.

3. Varkár notkun greiningartækja
Tól sem greina hvort texti sé líklega unninn með aðstoð gervigreindar geta verið nytsamleg við ákveðnar aðstæður, en þau ættu ekki að koma í staðinn fyrir faglega og gagnrýna kennslu. Grunnstoðir trausts, samtals og gagnrýninnar hugsunar verða áfram lykilatriði í eflingu akademísks heiðarleika.